Hội chứng tâm lý FOMO là gì?

FOMO là gì? - viết tắt của Fear of Missing Out, FOMO là hội chứng sợ bỏ lỡ. Đây là một hiện tượng tâm lý phổ biến, khiến bạn luôn lo lắng rằng mình sẽ bỏ lỡ những điều thú vị, hấp dẫn trong cuộc sống mà người khác đang được trải nghiệm.

Song, câu chuyện về FOMO không chỉ đơn thuần xoay quanh "nỗi sợ bỏ lỡ", hãy theo dõi tiếp để hiểu nhé!

Biểu hiện của FOMO:

Cập nhật mạng xã hội liên tục để xem người khác đang làm gì.
Cảm thấy ghen tị với những người có vẻ như đang có cuộc sống tốt hơn mình.
Coi trọng việc "bắt trend" hơn là lựa chọn những gì phù hợp với bản thân.
Luôn cảm thấy bồn chồn, lo lắng và không hài lòng với cuộc sống hiện tại.

Nguyên nhân của FOMO:

Sự so sánh xã hội: Khi bạn liên tục so sánh bản thân với người khác, bạn sẽ dễ dàng cảm thấy mình thua kém và lo lắng rằng mình đang bỏ lỡ những điều tốt đẹp.
Mạng xã hội: Mạng xã hội thường chỉ mang đến những hình ảnh đẹp đẽ, hoàn hảo nhất của cuộc sống mỗi người. Việc tiếp xúc với những hình ảnh này quá nhiều sẽ khiến bạn có suy nghĩ rằng mình đang bỏ lỡ nhiều điều thú vị.
Nỗi sợ hãi bị bỏ rơi: Nỗi sợ hãi bị bỏ rơi có thể khiến bạn cảm thấy cần phải tham gia vào mọi hoạt động, sự kiện để không bị cô lập.

FOMO để lại những gì?

Không thể ngừng “dán mắt” vào điện thoại

Khi hỏi “FOMO là gì”, thứ đầu tiên hiện lên trong đầu tôi là hình ảnh chiếc điện thoại, sự tồn tại của FOMO dường như gắn liền với điện thoại và Internet. Internet và mạng xã hội ra đời với mục đích xóa mờ đi nhiều rào cản giữa người với người nhưng không phải lúc nào những ranh giới, rào cản này cũng tiêu cực và cần phải bị xóa bỏ.

Trong bối cảnh hiện đại, mạng xã hội đã trở thành cuộc đời thứ hai của mọi người, người ta không chỉ dùng mạng xã hội, họ “sống” với nó. Đó là cuộc đời, là thử thách, là thành tựu, chiến công,… mạng xã hội trở thành cái triển lãm trưng bày tất thảy những điều hay ho, thú vị của người ta.

Theo lẽ đó, khi thế giới trong cái màn hình điện thoại dần trở nên quan trọng hơn, người ta cũng chú ý tới nó nhiều hơn vì người ta sợ bỏ qua những điều đối với họ là “quan trọng”. FOMO là gì? FOMO là khi người ta không còn khả năng phân biệt điều gì là điều quan trọng với mình.

Không phủ nhận tầm quan trọng của tư duy cầu tiến và tinh thần ham tìm hiểu cái mới, vì suy cho cùng, đây cũng là một trong những bản năng của con người. Tuy nhiên, những điều “mới mẻ” chưa bao giờ và có lẽ sẽ không bao giờ hết. Chính vì vậy, việc cứ mãi theo đuổi những giá trị này sẽ kéo người ta vào cái “hố đen” thông tin; nhẹ thì hoang mang, bối rối với quá nhiều thông tin, hơn một xíu thì bị dắt mũi bởi thông tin sai lệch.

Đến lúc tình trạng trở nên phức tạp, người ta bị kéo vào quá sâu, họ trở nên xa rời thực tại, họ sẽ chạy theo những giá trị nào đó mà chính họ cũng không hiểu. Để rồi, họ đánh mất chính mình.

Khi bạn mải nhìn theo một hình mẫu nào đó. Bạn sẽ quên mất mình trông như thế nào.

Khi không biết FOMO là gì, bạn có thể sẽ bỏ lỡ nhiều điều quan trọng trong cuộc sống

FOMO không chỉ mới được “đẻ ra” dạo gần đây, hội chứng tâm lý này đã âm thầm tồn tại từ lâu, chỉ là bây giờ mới bị “bắt quả tang”.

*“Phải vỗ tay cho cái cú bắt tay của FOMO và tư bản, cú bắt tay đá văng nhân viên ra chuồng gà.” Ảnh: Internet*

Kể từ khi có Internet và các phương tiện hỗ trợ giao tiếp, ranh giới giữa đời sống cá nhân và công việc trở nên mập mờ hơn bao giờ hết. Người ta ám ảnh với việc “check notification” (Tạm dịch: kiểm tra thông báo) vì sợ bỏ qua tin nhắn của sếp, của đồng nghiệp.

Không chỉ thế, việc ám ảnh với “những cơ hội có thể bị bỏ lỡ” sẽ làm cuộc đời của bạn tệ đi theo nhiều cách khác nữa. Như đã nói trong phần “FOMO là gì?”, nỗi sợ bị bỏ rơi, bị tụt hậu là một trong những nguyên nhân của FOMO - thứ sẽ biến bạn thành một đứa bị FOMO theo phong cách “làm dâu trăm họ”. Bạn sẽ bị thôi thúc phải luôn làm hài lòng mọi người.

Nực cười thay, nỗ lực để không bỏ lỡ lại khiến bạn bỏ lỡ nhiều hơn. Đó là những cơ hội để phát triển bản thân, là niềm vui của chính bạn,… FOMO là gì? Là những lo lắng về những gì người khác nghĩ - thứ mà cả đời cũng không nắm bắt được.

Dễ bị phân tâm khi không biết FOMO là gì

FOMO là gì mà còn ảnh hưởng đến cả khả năng tập trung của con người, cả nghĩa bóng và nghĩa đen?

*Kết quả của một đêm ôn bài đi thi là lyrics của 57 bài hát. Ảnh: Pinterest*

Về nghĩa đen hay nghĩa mặt chữ, FOMO làm giảm hiệu suất và hiệu quả công việc vì nó gián đoạn mạch suy nghĩ và tư duy của một người. Nó làm người ta lo ngại rằng có thể mình đã bỏ qua điều gì đó? Hoặc nó làm ta bất an, bồn chồn vì phải bận tâm suy nghĩ về những điều người khác làm.

Khi bạn FOMO, bạn mất khả năng tập trung vào cuộc đời.

Như đã giới thiệu ở đầu, việc quá tập trung vào một chỗ đương nhiên sẽ làm giảm sự chú ý vào những chỗ khác. Khi chưa nhìn ra được FOMO là gì, người ta bị “nắm đầu quay như dế” bởi thế giới thông tin xung quanh họ, dẫn đến việc họ tự đánh mất bản thân.

Trong một số trường hợp, người mắc chứng FOMO sẽ dễ phải đối mặt với khủng hoảng tâm lý, cụ thể là khủng hoảng căn tính cá nhân.

FOMO là gì mà khiến bạn mua sắm không kiểm soát?

Đã bao nhiêu lần bạn chốt đơn trên livestream rồi quăng một góc không xài. Biết bao nhiều thứ từ scrunchies, kiếm ánh sáng, cái đầu con cá xanh lá (?) hoặc những thứ lặt vặt khác. Đã từng có lúc, bạn cảm thấy những thứ ấy thật hấp dẫn tới nỗi không thể bỏ lỡ được, cảm thấy nếu không sở hữu được những thứ này, bản thân sẽ không hiện đại, trẻ trung và vui vẻ?

*Mua về trữ cho tận thế hay gì á. Ảnh: Pinterest*

Mỗi một thế hệ đều có một vấn đề riêng, nếu Millennials đau đầu để tạo ra một hình ảnh cần mẫn, chăm chỉ và nghiêm túc, người trẻ thế hệ Z lại muốn được định nghĩa là “vui tính, năng động, trẻ trung”. Vì vậy, đằng sau những hành động ngộ nghĩnh của mỗi cá nhân thế hệ Z chính là hàng tá nỗ lực để được trở thành một phần của cộng đồng gen Z “vui tính, năng động, trẻ trung” to lớn kia.

Xuất hiện nhiều mối quan hệ không cần thiết

Kết bạn với nhiều người chỉ vì sợ bị cô lập.
Tham gia vào các nhóm xã hội không phù hợp với bản thân.
Dành thời gian cho những người không quan trọng, ảnh hưởng đến các mối quan hệ thực sự.

Bên cạnh vấn đề công việc, đời sống xã hội và các mối quan hệ cá nhân cũng là “miếng mồi béo bở” của FOMO. Đã bao giờ bạn kết bạn với nhiều người vì sợ nếu bản thân không có bạn thì sẽ bị mọi người cô lập? Đã bao giờ bạn cố gắng gia nhập một tập thể nào đó dù biết rằng mình không phù hợp?

*Giả vờ mãi có khó chịu không? Ảnh: Pinterest*

Một nghiên cứu của Đại học Duke về ảnh hưởng của bạn bè đồng trang lứa đối với hành vi hút thuốc ở nam giới cho thấy:

Những thanh thiếu niên có bạn bè hút thuốc có hoạt động não bộ mạnh mẽ hơn trong các khu vực liên quan đến phần thưởng và động lực khi họ nhìn thấy hình ảnh thuốc lá.

Điều này nghĩa là:

Nam giới thường muốn được bạn bè chấp nhận và hòa nhập.
Hút thuốc có thể được coi là một cách để thể hiện bản thân và khẳng định vị trí trong nhóm bạn.

FOMO là gì? FOMO sẽ tạo ra ham muốn được “thuộc về” một nơi nào đó, và ham muốn này đôi lúc sẽ là nam châm thu hút những điều tiêu cực.

Có quan điểm sai lệch trong tình yêu

*Hãy dừng lại việc cố gắng làm hài lòng tất cả mọi người thôi! Ảnh: Pinterest*

Tương tự với một cái hậu quả tuốt ở trên (đố biết cái nào), khi FOMO, con người ta dễ biến mình thành một “pathological people pleaser”. Khi người FOMO yêu vô còn dễ “kích hoạt” cái chế độ này dữ nữa.

Một cái “ick” trong vấn đề yêu đương mà tôi biết cô cậu gen Z rất ghét: “Thay đổi bản thân để làm hài lòng người yêu”; và bất ngờ thay, FOMO chính là một trong những “cách” dẫn bạn đến điều bạn ghét.

Ngoài cái trên ra, FOMO còn “đẻ ra” cả chục vấn đề (thật ra không riêng gì yêu đương nhưng để 3x5 áp dụng nó vào yêu đương cho bạn dễ hiểu). Hãy nhớ, những vấn đề FOMO gây ra tồn tại ở mọi khía cạnh:

So sánh bản thân với người khác

Người có mức độ FOMO cao có xu hướng so sánh bản thân với người khác nhiều hơn, đặc biệt là trong các mối quan hệ lãng mạn.
Việc so sánh liên tục có thể dẫn đến cảm giác tự ti, ghen tị. Mạng xã hội có thể là một trong những kẻ đồng lõa - thứ mà thường chỉ hiển thị những khía cạnh tích cực trong mối quan hệ của người khác, khiến bạn so sánh bản thân và cảm thấy không hài lòng với mối quan hệ hiện tại.

*Bạn tỏa sáng theo cách riêng. Ảnh: Pinterest*

Nhu cầu được công nhận

Người có mức độ FOMO cao có nhu cầu được công nhận và đánh giá cao bởi người yêu nhiều hơn.
Nhu cầu này có thể khiến họ đưa ra những quyết định không phù hợp với bản thân chỉ để được người yêu chú ý.

Nỗi sợ hãi bị bỏ rơi

Một nghiên cứu của Đại học Amsterdam cho thấy những người có mức độ FOMO cao có xu hướng lo lắng về việc bị bỏ rơi nhiều hơn.
Nỗi sợ hãi này có thể khiến họ trở nên clingy (sến rện một cách tiêu cực), ghen tuông và kiểm soát trong mối quan hệ.

Và rồi dẫn đến các quan điểm sai lệch

*Con người dễ sa vào những điều "tưởng chừng như tình yêu". Ảnh: Pinterest*

Lý tưởng hóa mối quan hệ

FOMO là gì? FOMO khiến bạn cho rằng tất cả các mối quan hệ đều hoàn hảo và lãng mạn như trong phim ảnh hoặc trên mạng xã hội.
Bỏ qua những vấn đề trong mối quan hệ hiện tại và chỉ tập trung vào những khía cạnh không xấu (hay nói cách khác là để vấn đề tồn đọng không chịu giải quyết).

Ghen tuông vô lý

So sánh bản thân với người yêu cũ hoặc những người khác trong mối quan hệ của người yêu.
Ghen tuông, tự ti với những thành công, hạnh phúc của người yêu.

Cảm giác không đủ tốt

Cho rằng mình không đủ tốt cho người yêu và lo lắng về việc bị bỏ rơi.
Luôn cố gắng thay đổi bản thân để phù hợp với tiêu chuẩn của người yêu.

Đây là những cách kiểm soát những ảnh hưởng do hội chứng tâm lý FOMO

Buông điện thoại xuống, tận hưởng nhiều hơn

Hạn chế thời gian sử dụng mạng xã hội và các thiết bị điện tử.
Tập trung vào hiện tại, tận hưởng những gì bạn đang làm và những người xung quanh bạn.
Tham gia các hoạt động ngoài trời, thể thao, đọc sách, v.v.

Tìm thấy niềm vui ở những điều ngoài thực tế

Tập trung vào những mục tiêu cá nhân, phát triển bản thân.
Khám phá ra những điều bản thân thật sự thích, không chạy theo cái mà đám đông thích.
Tương tự ý trên, hãy gặp gỡ bạn bè nhiều hơn tha vì chỉ kết nối với họ qua mạng xã hội.

*Tín hiệu đi Đà Lạt của bạn đây! Ảnh: Pinterest*

Đặt ra cho bản thân những thứ tự ưu tiên

Xác định những gì quan trọng nhất với bạn và dành thời gian cho những điều đó.
Học cách nói "không" và từ chối những thứ không phù hợp với mục tiêu và giá trị của bạn.
Sống một cuộc sống phù hợp với bản thân, không so sánh mình với người khác.